Avrupa Komisyonu’nun 2025 yılında başlattığı “Choose Europe for Science – Bilim için Avrupa’yı Seç” girişimi, sadece bir araştırma fonu değil; bilimsel özgürlüğün korunduğu, kariyer güvencesinin sağlandığı ve inovasyonun desteklendiği yeni bir araştırma vizyonu sunuyor.
Avrupa Birliği, bilimsel özgürlük, kariyer güvencesi ve inovasyon için yeni bir sayfa açıyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in 2025 yılında duyurduğu stratejik girişim, küresel bilim insanlarını Avrupa’ya davet ediyor. Bu girişim, Avrupa’nın küresel bilim yarışında daha güçlü bir konuma gelmesini hedefliyor. ABD gibi merkezlerde araştırma bütçelerinde yaşanan sert kesintiler, dünya genelinde bilimsel özgürlük ve istikrar arayışını tetiklerken, Avrupa bu boşluğu doldurmaya hazır olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
“Choose Europe for Science”, dört temel hedef etrafında şekilleniyor:
Bilimsel araştırma özgürlüğünü yasal güvence altına almak;
500 milyon Avro’luk Yeni Destek Paketi ile araştırmacıları Avrupa’ya çekmek;
İnovasyonun önündeki engelleri kaldırmak;
Araştırmacılarla kurumlar arasında güçlü bağlantılar kurmak.
Bu hedefler doğrultusunda Avrupa Birliği, Ufuk Avrupa’nın kilit araçlarını da devreye sokuyor;
MSCA Choose Europe Pilot Çağrısı: 2025 sonbaharında açılacak çağrı, 22,5 milyon avro bütçesiyle post-doc araştırmacılara uzun vadeli istihdam sunan projeleri destekliyor. Yaklaşık 6.700 avro maaş ve ek kariyer geliştirme destekleriyle Avrupa'da bilim yapmayı daha cazip hale getiriyor.
ERC Kapsamındaki Yenilikler
Ek Fon İmkânı: ERC-2025-AdG çağrısı ile ilk kez uygulanan, ERC projeleri ile AB Üye veya Asosiye Ülkelerine gelmek üzere başvuru yapan araştırmacıların “start-up” faaliyetleri (laboratuvar kurma, ekip oluşturma, ekipman alımı vb.) için normalde talep edebileceği 1 milyon Avro’luk ek desteğe ilave olarak 1 milyon Avro daha sağlanacak.
ERC Super Grants: 7 yıllık ve büyük bütçeli yeni fonlama aracı olan ERC+ ise AB Üye ve Asosiye Ülkeler'den tüm kariyer aşamalarından bireysel araştırmacıların başvurusuna açık olacak.
EURAXESS Platformu: Choose Europe for Science kapsamında açılacak pozisyonlar (MSCA ve ERC destekli projeler) EURAXESS üzerinden yayınlanacak. EURAXESS platformunda, araştırmacılar yeni hibe ve iş pozisyonlarını rahatlıkla takip edip bunlara başvurabilecek. TÜBİTAK’ın da liderliğini yaptığı platform üzerinden açılacak yeni pozisyonlar tek tıkla erişilebilir olacak. (www.euraxess.org.tr)
Türkiye İçin Stratejik Bir Fırsat
Avrupa’nın bu yeni bilim vizyonu, Türkiye’deki araştırmacılar ve kurumlar için önemli bir fırsat kapısı aralıyor. MSCA ve ERC çağrılarına başvurular teşvik edilirken, özellikle doktora sonrası araştırmacılar için uzun vadeli istihdam modelleri geliştirmek, Türkiye’nin bilimsel görünürlüğünü artırabilir.
Ayrıca, TÜBİTAK’ın sağladığı destek mekanizmaları sayesinde yurtdışındaki araştırmacıların Türkiye’ye dönüşünü kolaylaştıracak bir zemin de hazırlanmış oluyor. Bu sayede “beyin göçü” değil, nitelikli bir “beyin sirkülasyonu” hedefleniyor.
Uzun vadede, “Choose Europe for Science” girişimi;
Türkiye'nin AB Ar-Ge sistemine entegrasyonunu güçlendirebilir,
Yüksek etkili yayın oranlarını artırabilir,
Türkiye'nin Avrupa araştırma sahnesindeki yerini daha da sağlamlaştırabilir.
Avrupa, araştırmacılara yalnızca bir kariyer değil, anlamlı ve sürdürülebilir bir bilimsel yolculuk vadediyor.
Detaylı bilgi için: https://commission.europa.eu/topics/research-and-innovation/choose-europe_en